Ngữ pháp JLPT cấp độ N5 – Bài 19

Cấu trúc なくちゃ・なきゃ:

Động từ［ない］ + なきゃ⁽¹⁾ + phải
Động từ［ない］ + なくちゃ + phải

⁽¹⁾ なけりゃ

Chi tiết về なくちゃ・なきゃ:

なくちゃ (viết tắt của なくては), và なきゃ (viết tắt của なければ) là các dạng viết tắt thông thường phổ biến nhất được dùng để truyền đạt rằng một điều gì đó 'phải', hoặc 'cần' được thực hiện.
Giống như てはいけない (không được phép), なくてはいけない (phải), và なくてはならない (phải), các dạng viết tắt này có thể được theo sau bởi いけない, ならない, hoặc だめ. Tuy nhiên, chúng thường bị bỏ qua mà không làm thay đổi ý nghĩa.
Các cấu trúc như thế này được gọi là ngôn ngữ nói/thông thường. Những biến thể thân mật này có thể truyền đạt tương tự như các từ như 'phải' trong tiếng Việt.

今日(きょう)は家(いえ)の掃除(そうじ)をしなきゃだめだから、遊(あそ)ばない。
Vì tôi phải dọn dẹp nhà hôm nay, tôi sẽ không đi chơi.
野菜(やさい)を食(た)べなくちゃいけない。
Tôi phải ăn rau củ.
あっ、洗濯(せんたく)をしなきゃ。
Ôi, tôi phải giặt quần áo.
宿題(しゅくだい)をしなくちゃ。
Tôi phải làm bài tập về nhà.

Trong những ví dụ này, nhiều hình thức khác nhau đã được sử dụng một cách tự nhiên. Không có 'hình thức tự nhiên nhất', và nó thường phụ thuộc vào người nói về việc họ chọn hình thức nào.
Như với hầu hết tất cả các cấu trúc ngữ pháp, các biến thể ngắn nhất (không bao gồm いけない, v.v.) là kiểu thân mật nhất/được sử dụng nhiều nhất.
Có nhiều cách khác nhau mà các dạng viết tắt thông thường này có thể xuất hiện dựa trên vùng miền, hoặc thậm chí sở thích của từng người nói. Một ví dụ về điều này là なけりゃ, đây là một dạng (rất) thân mật của なければ.

お前(まえ)がやらなけりゃだめだろ。
Bạn phải làm điều đó! (Tại sao bạn không làm điều bạn phải làm?)

Trong ví dụ này, chúng ta có thể thấy rằng một số biến thể ít phổ biến này thường được sử dụng cụ thể bởi một số giới tính nhất định (nói chung). なけりゃ tự thân nó có xu hướng được nam giới sử dụng, và có thể được coi là thô hơn một chút so với なきゃ, hoặc なくちゃ, mà bất kỳ ai cũng có thể sử dụng.

なくちゃ・なきゃ